ممکن است فکر کنید پرسیدن سؤال از ChatGPT کار ساده‌ای است — فقط کافی است چیزی بنویسید و منتظر پاسخ بمانید.
اما از دید OpenAI (سازنده‌ی ChatGPT)، نحوه‌ی پرسیدن سؤال به همان اندازه مهم است که خود سؤال مهم است.
به همین دلیل، OpenAI پنج نمونه‌ی کاربردی از «پرامپت‌های هوشمند» منتشر کرده تا به کاربران یاد دهد چطور با ChatGPT به شکل مؤثرتر حرف بزنند و پاسخ‌هایی شفاف‌تر، خلاقانه‌تر و کاربردی‌تر دریافت کنند.
به گفته‌ی OpenAI، این پنج دستور نمونه به شما کمک می‌کنند تا از ChatGPT خروجی‌هایی بگیرید که نه فقط واضح و منظم هستند، بلکه دارای خلاقیت و کاربرد عملی در زندگی واقعی نیز باشند.
۱. چطور می‌توان مفاهیم پیچیده را در یک لحظه ساده کرد؟
اولین پرامپت پیشنهادی OpenAI روی ساده‌سازی مفاهیم دشوار برای سطوح مختلف درک مخاطب تمرکز دارد.
🧠 پرامپت پیشنهادی:
«این موضوع را طوری توضیح بده که انگار من ۵ ساله‌ام، بعد طوری که دانشجوی دانشگاه هستم، و در نهایت طوری که یک کارشناس هستم.»
به این ترتیب، ChatGPT یک ایده یا موضوع را در سه سطح مختلف از درک و دانش توضیح می‌دهد:
-
سطح مبتدی (برای کودکان یا افراد غیرمتخصص)
-
سطح متوسط (برای دانشجویان یا علاقه‌مندان)
-
سطح پیشرفته (برای متخصصان یا پژوهشگران)
مثلاً اگر از ChatGPT بخواهید مفهوم «رایانش کوانتومی» یا «بورس سهام» را توضیح دهد،
می‌تواند در چند ثانیه همان موضوع را با سه زبان مختلف — از کودکانه تا تخصصی — بیان کند.
🎯 نتیجه؟
فهم یک ایده، بدون پیچیدگی و متناسب با سطح سواد یا تجربه‌ی هر خواننده.
۲. آیا ChatGPT می‌تواند برای رسیدن به هدف، برنامه‌ریزی گام‌به‌گام کند؟
بله! دومین پرامپت دقیقاً برای همین طراحی شده است.
🎯 پرامپت پیشنهادی:
«برای من یک [هدف] را مرحله‌به‌مرحله برنامه‌ریزی کن و بگو اولین کاری که امروز باید انجام دهم چیست.»
مثلاً بنویسید:
«یک برنامه‌ی ۴ هفته‌ای برای شروع تمرینات قدرتی در خانه فقط با دمبل بنویس.»
ChatGPT نه تنها برنامه‌ی کامل را برایتان طراحی می‌کند،
بلکه ممکن است برایتان لیست وسایل موردنیاز و اولین تمرین روز اول را هم بنویسد!
🔍 OpenAI می‌گوید هدف از این نوع پرامپت این است که نشان دهد ChatGPT فقط در حد ایده‌پردازی نیست،
بلکه می‌تواند برنامه‌های واقعی، عملی و شخصی‌سازی‌شده ارائه دهد — مثل یک مربی دیجیتال.
۳. چطور می‌توان یادداشت‌های پراکنده و بی‌نظم را به نتایج شفاف تبدیل کرد؟
سومین پرامپت OpenAI مخصوص کسانی است که یادداشت‌های زیادی دارند — از دانشجو گرفته تا روزنامه‌نگار یا کارمندان پرمشغله.
🎯 پرامپت پیشنهادی:
«این یادداشت‌ها را خلاصه کن و به ۳ تصمیم اصلی، ۵ اقدام قابل انجام، و یک خلاصه‌ی یک‌جمله‌ای (TL;DR) تبدیل کن.»
(واژه‌ی TL;DR مخفف “Too Long; Didn’t Read” است، یعنی «خلاصه‌ی کوتاه مطلب برای کسانی که نمی‌خواهند کل متن را بخوانند».)
به کمک این دستور، ChatGPT می‌تواند انبوهی از یادداشت‌های بی‌نظم، ایمیل‌ها یا افکار پراکنده را در چند ثانیه به یک خلاصه‌ی ساختاریافته و قابل استفاده تبدیل کند.
مثلاً اگر چند یادداشت از جلسات کاری‌تان را در هم ریخته دارید، ChatGPT می‌تواند برایتان:
-
سه تصمیم مهم جلسه را بنویسد،
-
پنج کار عملی پیشنهاد دهد،
-
و در پایان، کل مطلب را در یک جمله خلاصه کند.
📋 نتیجه؟
وضوح ذهنی، صرفه‌جویی در زمان، و تصمیم‌گیری سریع‌تر.
۴. آیا هوش مصنوعی می‌تواند جرقه‌ی خلاقیت بزند؟
OpenAI باور دارد که ChatGPT نه‌تنها ابزار پاسخ‌گویی است، بلکه می‌تواند منبعی از خلاقیت و الهام نیز باشد.
🎯 پرامپت پیشنهادی:
«۱۰ ایده‌ی خلاقانه با پیچش‌های غیرمنتظره پیشنهاد بده.»
مثلاً بنویسید:
«۱۰ ایده برای ویدیوهای اینستاگرامی جهت تبلیغ یک کافی‌شاپ کوچک پیشنهاد بده.»
ChatGPT در این حالت می‌تواند ایده‌هایی بدهد که:
🧩 این نوع پرامپت نشان می‌دهد ChatGPT قادر است بین خلاقیت، فرهنگ روز و کاربرد واقعی ارتباط برقرار کند.
مثلاً ممکن است پیشنهاد دهد که در کافی‌شاپ خود یک ویدیو طنز از پشت‌صحنه درست کنید یا نوشیدنی خاصی را با یک چالش اینستاگرامی معرفی کنید.
۵. آیا ChatGPT می‌تواند نقش مربی یا همراه تمرینی را بازی کند؟
بله، و این دقیقاً هدف پنجمین پرامپت است.
🎯 پرامپت پیشنهادی:
«نقش [شغل یا شخصیت] را برای من بازی کن و کمکم کن تمرین کنم.»
مثلاً بنویسید:
«نقش مدیر استخدام را بازی کن و با من مصاحبه شغلی تمرینی انجام بده.»
در این حالت، ChatGPT نقش مصاحبه‌کننده را بازی می‌کند، از شما سؤال می‌پرسد و سپس پاسخ‌های شما را نقد و تحلیل می‌کند.
💡 این روش برای یادگیری مهارت‌های واقعی مثل مصاحبه شغلی، مذاکره، آموزش زبان یا حتی سخنرانی بسیار مؤثر است، چون ChatGPT می‌تواند به شکل شبیه‌سازی‌شده و تعاملی شما را تمرین دهد.
نکته‌ی ویژه‌ی اضافه از OpenAI
بعد از گرفتن پاسخ از ChatGPT، OpenAI توصیه می‌کند همیشه یک قدم جلوتر بروید و از او بخواهید خروجی را ارتقا دهد.
مثلاً بگویید:
«می‌توانی این را یک مرحله جلوتر ببری؟»
یا
«سه گزینه‌ی متفاوت و غیرمنتظره دیگر بده.»
با این روش ساده، می‌توانید:
-
ایده‌های جدیدتر و خلاقانه‌تر بگیرید،
-
دیدگاه‌های متفاوت را بررسی کنید،
-
و از ChatGPT مثل یک هم‌فکر حرفه‌ای استفاده کنید.
به این ترتیب، با استفاده از مهارت‌های «مهندسی پرامپت» (Prompt Engineering)، ChatGPT به ابزاری تبدیل می‌شود که نه فقط به سؤال شما پاسخ می‌دهد، بلکه به رشد فکری، خلاقیت و بینش عمیق‌تر شما کمک می‌کند.
جمع‌بندی
پرسیدن سؤال از ChatGPT فقط تایپ چند کلمه نیست؛
بلکه یک هنر ارتباط مؤثر با هوش مصنوعی است.
با به‌کارگیری این پنج پرامپت هوشمند از OpenAI، می‌توانید از ChatGPT پاسخ‌هایی بگیرید که:
✨ در واقع، هوش مصنوعی ابزار شماست — اما قدرت واقعی در نحوه‌ی استفاده‌ی شما از آن نهفته است.