همانطور که هوش مصنوعی به جوانب مختلف زندگی افراد نفوذ مییابد، اهمیت درک اعتماد مردم به این فناوری روز به روز بیشتر میشود. هوش مصنوعی، با توانایی تغییر دادن صنایع و بهبود زندگی روزمره، همراه با احساسات شیفتگی و تردید است. شناخت اینکه افراد به طور عمومی چه نگرشی نسبت به آن دارند و چگونه این دیدگاه ممکن است تغییر کند، میتواند دیگران را قادر به درک وضعیت اعتماد به هوش مصنوعی و پیامدهای آینده آن کند.
مردم چقدر از هوش مصنوعی آگاه هستند؟
درک و آگاهی عمومی از هوش مصنوعی تأثیر زیادی بر اعتماد آنها به این فناوری دارد. بر اساس نظرسنجیهای اخیر، 90 درصد از مردم آمریکا کمی اطلاعاتی درباره هوش مصنوعی دارند ولی تنها در مورد برخی از کاربردهای آن آگاه هستند. اما برخی دارای دانش عمیقتری در این زمینه هستند و با هوش مصنوعی و کاربردهای مختلف آن آشنا هستند.
این اطلاعات ناقص میتواند به سردرگمی و عدم اطمینان منجر شود. اگرچه 30 درصد از آمریکاییها میتوانند برنامههای کاربردی رایج هوش مصنوعی را تشخیص دهند، اما بخش قابل توجهی از آنها هنوز ایدههای اشتباهی دارند. یکی از اشتباهات رایج، تعصبات و انحرافات است.
بسیاری از افراد به طور کامل درک ندارند که وقتی ابزارهای هوش مصنوعی اشتباه میکنند، مسئولیت این اشتباهات بر عهده توسعهدهندگان یا دادههایی است که مدل هوش مصنوعی روی آنها آموزش دیده است، نه خود هوش مصنوعی. این ابهام میتواند مشکلات اعتماد به هوش مصنوعی را تشدید کند.
به عنوان مثال، گوگل جمینی به دلیل نمایش نادرست شخصیتهای تاریخی با انتقادات روبرو شد. دلیل این اتفاق، کاهش دقت دادههای آموزشی بود که باعث ایجاد یک سیستم غیرقابل اعتماد و تبعیضآمیز شد. با وجود سطح بالای آگاهی عمومی، شکاف اعتماد به دلیل سوءتفاهمها و شکستهای آشکار هوش مصنوعی همچنان وجود دارد.
درک عمومی از هوش مصنوعی
دیدگاه عمومی نسبت به هوش مصنوعی به شدت متفاوت است. در سراسر جهان، 35 درصد افراد از استفاده رو به رشد این فناوری منصرف میشوند. اما در ایالات متحده، این نرخ طرد بیشتر است و نصف شهروندان اعتراض خود را به گسترش هوش مصنوعی در جامعه اعلام میکنند.
اعتماد به شرکتهای هوش مصنوعی همچنین در گذر زمان کاهش یافته است. در سال 2019، نیمی از مردم آمریکا نسبت به این برندها موقعیت بیطرفی داشتند. اما تحقیقات اخیر نشان میدهد که این اعتماد به تنهایی به 35 درصد کاهش یافته است. نگرانی اصلی آنها مربوط به رشد سریع محصولات شرکتهای هوش مصنوعی است.
ترس مردم از این فناوریها به دلیل هوش بالای آنها در سالهای اخیر افزایش یافته است. با این وجود، با گسترش گسترده این ابزارها، افراد عمومی معتقدند که گامهای سریع به معنای وجود فضای کافی برای کنترل نیستند.
به طور مثال، 43 درصد جمعیت جهان با این باور هستند که شغلهای هوش مصنوعی آن را ضعیف میکنند. با این حال، اگر دولت به شدت آن را نظارت کند، افراد بیشتری به پذیرش این فناوری علاقه خواهند داشت. ارائه مزایا و فهم بهتر از اثرات جامعه میتواند باعث افزایش اعتماد به هوش مصنوعی و ایجاد نگرش مثبتتری نسبت به آن شود.
همچنین، آزمایش و تست کامل یک عامل مهم در جلب اعتماد عمومی به هوش مصنوعی است. افراد میخواهند ببینند که شرکتها برنامههای خود را برای تضمین امنیت و قابلیت اطمینان از هوش مصنوعی آزمایش میکنند. همچنین، تقاضای قوی برای نظارت دولتی وجود دارد تا اطمینان حاصل شود که فناوریهای هوش مصنوعی با استانداردهای اخلاقی و ایمنی مطابقت دارند. این اقدامات میتواند به طور قابل توجهی اعتماد عمومی به هوش مصنوعی را بهبود بخشد و پذیرش عمومی برای استفاده از آن را ترویج دهد.
اعتماد به هوش مصنوعی در بخش های مختلف
بر اساس نظرسنجی Pew Research، اعتماد به هوش مصنوعی در بخشهای مختلف ، با تأثیرات درک شده در هر زمینه متفاوت است .
1. محل کار
استفاده از هوش مصنوعی برای استخدام یکی از مسائل مهم در محیط کار است که بسیاری نگران آن هستند. تقریباً 70 درصد افراد در آمریکا مخالف استفاده شرکتها از هوش مصنوعی برای تصمیمگیری در مورد استخدام کارمندان هستند. این معمولاً به دلیل ترس از تعصب و عدم انصافی در تصمیماتی که این سیستمها میگیرند است. همچنین، 41 درصد از بزرگسالان آمریکا استفاده از هوش مصنوعی برای ارزیابی برنامهها را به دلیل نگرانیهای مرتبط با عدالت، شفافیت و خطاهای پتانسیل الگوریتمی آنها رد میکنند.
2. مراقبت های بهداشتی
اعتماد مردم به هوش مصنوعی در زمینهی مراقبتهای بهداشتی موضوعی است که نظرات مختلفی را به خود جلب کرده است. حداقل 60 درصد از افراد در ایالات متحده احساس ناامنی میکنند وقتی به ارائه دهندههای خدمات بهداشتی خود وابسته میشوند. این نگرانی احتمالاً به دلیل مخاوف از توانایی هوش مصنوعی در تصمیمگیری در زمینهی پزشکی و خطاهای احتمالی است.
اما، 38 درصد از افراد با این نظر موافق هستند که استفاده از هوش مصنوعی میتواند بهبودی در نتایج بهداشتی بیماران داشته باشد. این گروه معتقدند که هوش مصنوعی میتواند دقت تشخیصی را افزایش دهد و برنامههای درمانی شخصیشدهتری فراهم کند. آنها همچنین فهمیدهاند که این فناوری میتواند بهبودی کلی در ارائه مراقبتهای بهداشتی داشته باشد.
3. دولت
4. اجرای قانون
5. خرده فروشی
نحوه درک عموم از هوش مصنوعی پس از استفاده از آن
استفاده از هوش مصنوعی برای بسیاری از افراد در آمریکا جزء واقعیت روزمره شان شده است. بر اساس یک نظرسنجی انجام شده توسط شرکت Ipsos، 27 درصد از افراد بالغ آمریکایی چندین بار در روز از این فناوری استفاده میکنند. استفاده از دستیارهای مجازی، تولید تصاویر، تولید متن و چت باتها از مهمترین شیوههای استفاده از هوش مصنوعی هستند.
به رغم نگرانیهای بیشتر شده درباره پیامدهای آینده هوش مصنوعی، این نظرسنجی نشان داد که 31 درصد از افراد در آمریکا فکر میکنند که این فناوری زندگی آنها را آسانتر میکند. همچنین، 46 درصد افراد زیر 45 سال معتقدند که هوش مصنوعی کیفیت زندگی آنها را بهبود میبخشد. با این حال، افزایش استفاده از این فناوریها باعث افزایش نگرانیها میشود.
در نظرسنجی Ipsos، یک نفر از هر سه نفر به طور منظم از امکانات هوش مصنوعی استفاده میکند و 57 درصد انتظار دارند که در آینده حتی بیشتر از این استفاده کنند. هرچند استفاده از این ابزارها ساده است، اما 58 درصد از افراد بعد از استفاده مکرر از آنها بیشتر نگرانی میکنند تا هیجان زده شوند.
برای جلب اعتماد افراد زمان و تلاش لازم است، اما اغلب آن به رویکردهای آموزشی و شفافیت شرکتهای تولیدکننده ابزارهای هوش مصنوعی بستگی دارد. وقتی ادغام مسئولانه انجام شود، افراد بیشتر به شرکتها اعتماد خواهند کرد.
بی اعتمادی به هوش مصنوعی از کجا می آید؟
بسیاری از مردم به هوش مصنوعی اعتماد ندارند چون میترسند که این فناوری میتواند از انسانها هوشمندتر شود و حتی باعث پایان بشریت شود. آنها نگران هستند که هوش مصنوعی قادر به اعمال ضررآوری برای انسانها باشد. این ترس باعث مقاومت و شک در برابر استفاده از این فناوریها میشود.
یکی از دلایل اصلی بی اعتمادی، قدرت هوش مصنوعی برای اتخاذ تصمیمات نامنصفانه یا جانبدار است. افراد اغلب احساس میکنند که این سیستمها میتوانند به نتایج ناعادلانه و تعصبات اجتماعی منجر شوند، به خصوص در زمینههایی مانند سیاست.
همچنین، مردم نگران هستند که هوش مصنوعی باعث کاهش عنصر انسانی در محیطهای مختلف مثل محل کار و خدمات مشتری شود. روابط غیرشخصی مبتنی بر ماشین ممکن است افراد را ناراحت کنند. بنابراین، ترجیح به مشارکت انسانی بیشتر میدهند، جایی که همدلی و درک عمیق اهمیت زیادی دارد.
علاوه بر این، بسیاری نگران استفاده از هوش مصنوعی و جمعآوری دادهها هستند. تقریبا 60 درصد از مصرفکنندگان در سراسر جهان باور دارند که هوش مصنوعی تهدید جدی برای حریم خصوصی آنها است. احتمال سوء استفاده از اطلاعات شخصی نگرانیهایی راجع به نظارت، نقض دادهها و نقض حریم خصوصی ایجاد میکند.
با این ترسها، راههایی برای ایجاد اعتماد به هوش مصنوعی وجود دارد. وقتی افراد شاهد تعهد به حفاظت از حریم خصوصی هستند، اعتماد آنها افزایش مییابد. همچنین، انجام تحقیقات بیشتر در زمینه تأثیرات اجتماعی و انتقال شفاف این یافتهها میتواند باعث کاهش شک و افزایش اعتماد شود. وقتی افراد تلاش واقعی برای حل این نگرانیها میبینند، بیشتر به باور میرسند که هوش مصنوعی میتواند به دنیا کمک کند.
ایجاد اعتماد به هوش مصنوعی
اییجاد اعتماد در هوش مصنوعی چالشبرانگیز است و نیازمند رویکردهای گستردهای است. هرچند بسیاری از فواید بزرگ آن را میشناسند، اما هنوز هم ترس از مسائل اخلاقی، از دست دادن ارتباطات انسانی و تهدید حریم خصوصی وجود دارد. برخورد با این نگرانیها از طریق آزمایشهای دقیق و استانداردهای شفاف ضروری است. با تمرکز بر انجام وظایف با مسئولیت و اطلاع رسانی عمومی، شرکتهای فناوری میتوانند اعتماد مردم را جلب کرده و زمینهای را فراهم کنند که جامعه هوش مصنوعی را به عنوان یک ابزار مفید واقعی تشخیص دهد.