در دنیای امروز، «هوش مصنوعی بدون کد» یا همان No-Code AI به سرعت محبوب شده است. این نوع از فناوری به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون حتی یک خط کدنویسی، برنامه‌ها و ابزارهای هوشمند بسازند. در سال ۲۰۲۵، این ابزارها به طور گسترده توسط استارتاپ‌ها، بازاریابان، معلمان و حتی صاحبان کسب‌وکارهای کوچک استفاده می‌شوند.
اما یک سؤال مهم در ذهن همه وجود دارد:
آیا این فناوری جای برنامه‌نویسان حرفه‌ای را خواهد گرفت؟
در این مقاله، به بررسی دقیق هوش مصنوعی بدون کد، نحوه عملکرد آن و آینده‌ای که برای توسعه نرم‌افزار ترسیم می‌کند، می‌پردازیم.
هوش مصنوعی بدون کدنویسی چیست؟
به زبان ساده، No-Code AI یعنی ساخت مدل‌ها و ابزارهای هوش مصنوعی بدون نیاز به دانش برنامه‌نویسی. این کار از طریق رابط‌های گرافیکی مثل کشیدن و رها کردن (Drag & Drop) انجام می‌شود. این پلتفرم‌ها طوری طراحی شده‌اند که حتی کسانی که تجربه فنی ندارند، بتوانند در عرض چند دقیقه یک مدل پیش‌بینی، یک چت‌بات، یا یک سیستم اتوماسیون بسازند.
نکات مهم:
طبق گزارش شرکت تحقیقاتی گارتنر، تا سال ۲۰۲۵ حدود ۶۵ درصد از برنامه‌ها توسط ابزارهای بدون کد یا کم‌کد (Low-Code) ساخته خواهند شد.
پلتفرم‌های معروف در حوزه هوش مصنوعی بدون کد
در حال حاضر، چندین پلتفرم شناخته‌شده وجود دارند که استفاده از هوش مصنوعی را برای افراد غیرمتخصص آسان کرده‌اند. این پلتفرم‌ها امکانات پیشرفته‌ای دارند و در عین حال استفاده از آن‌ها ساده است.
برخی از پلتفرم‌های برتر عبارتند از:
-
Bubble: برای ساخت اپلیکیشن‌های تحت وب با استفاده از منطق و طراحی بصری
-
Peltarion: مخصوص ساخت مدل‌های یادگیری عمیق
-
Microsoft Power Platform: ترکیب هوش مصنوعی با جریان‌های کاری روزانه
-
Runway ML: مخصوص ابزارهای هوش مصنوعی خلاقانه در حوزه تصویر و ویدیو
-
Levity AI: برای خودکارسازی وظایف کسب‌وکار با مدل‌های شخصی‌سازی‌شده
این ابزارها به شرکت‌ها کمک می‌کنند هزینه‌های توسعه را کاهش داده و در زمان صرفه‌جویی کنند.
مزایای هوش مصنوعی بدون کد برای کسب‌وکارها
یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های این ابزارها برای شرکت‌ها، سرعت بالای راه‌اندازی آن‌هاست. با استفاده از این فناوری، تیم‌های کوچک می‌توانند بدون نیاز به توسعه‌دهندگان حرفه‌ای، محصولات اولیه را سریع‌تر آماده کرده و وارد بازار کنند.
مزایای اصلی شامل:
-
تسریع روند آزمایش و بهبود محصول
-
کاهش هزینه‌های توسعه نرم‌افزار
-
افزایش دسترسی افراد غیرمتخصص به فناوری‌های هوش مصنوعی
-
آسان‌تر شدن خودکارسازی وظایف تکراری
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۴ توسط شرکت مشاوره‌ای مک‌کینزی انجام شد نشان داد:
کسب‌وکارهایی که از ابزارهای بدون کد استفاده کرده‌اند، ۴۰ درصد سریع‌تر از رقبای خود محصولاتشان را روانه بازار کرده‌اند.
چالش‌ها و محدودیت‌های No-Code AI
البته هیچ فناوری‌ای بدون ایراد نیست. ابزارهای بدون کد در بسیاری از کارها عالی هستند، اما برای پروژه‌های خیلی پیچیده، هنوز به برنامه‌نویسان حرفه‌ای نیاز داریم.
برخی از محدودیت‌ها عبارتند از:
-
کنترل کمتر روی شخصی‌سازی‌ها
-
مشکلات امنیتی در پلتفرم‌های آماده
-
عملکرد ضعیف در مقیاس‌های بزرگ
-
وابستگی زیاد به به‌روزرسانی‌های پلتفرم
-
رفع باگ‌ها یا خطاها دشوارتر است
به همین دلیل، وقتی سیستم‌ها دچار مشکل فنی می‌شوند یا به یک راه‌حل خاص نیاز است، هنوز برنامه‌نویسان متخصص وارد عمل می‌شوند.
آیا این ابزارها جای برنامه‌نویسان را می‌گیرند؟
پاسخ کوتاه این است: نه، حداقل نه به این زودی‌ها.
ابزارهای بدون کد فقط به عنوان یک کمک‌کننده قدرتمند عمل می‌کنند، اما نمی‌توانند کاملاً جایگزین توسعه‌دهندگان شوند. هنوز هم ساخت سیستم‌های پیچیده، امنیت داده‌ها، برنامه‌ریزی دقیق و یکپارچه‌سازی بین سیستم‌ها به تخصص توسعه‌دهندگان نیاز دارد.
چرا برنامه‌نویسان هنوز ضروری هستند؟
-
آن‌ها می‌توانند سیستم‌های بزرگ و پیچیده طراحی کنند
-
در بهینه‌سازی عملکرد سیستم‌ها تخصص دارند
-
مسئولیت تأمین امنیت و حفظ حریم خصوصی داده‌ها را دارند
-
کدها را برای بلندمدت نگهداری، به‌روزرسانی و ارتقاء می‌دهند
در عوض، ابزارهای بدون کد به افرادی که برنامه‌نویس نیستند – که به آن‌ها "توسعه‌دهندگان شهروند" گفته می‌شود – کمک می‌کنند تا برخی پروژه‌ها را خودشان انجام دهند.
جمع‌بندی
هوش مصنوعی بدون کد یک نوآوری بزرگ و دروازه‌ای برای ورود افراد غیر فنی به دنیای هوش مصنوعی است. این ابزارها باعث شده‌اند نوآوری سریع‌تر اتفاق بیفتد و شرکت‌ها با منابع کمتر بتوانند پروژه‌های بیشتری اجرا کنند.
اما این به معنای پایان کار برنامه‌نویسان نیست. در واقع، آینده از آنِ ترکیب این دو دنیا خواهد بود:
ابزارهای بدون کد کارهای ساده و روتین را انجام می‌دهند و برنامه‌نویسان هسته‌ی اصلی سیستم‌ها را می‌سازند.
در سال ۲۰۲۵ و بعد از آن، همکاری بین توسعه‌دهندگان و ابزارهای بدون کد، کلید موفقیت در دنیای نرم‌افزار خواهد بود.